باشگاه خبری فراساحل‌‌‌‌: ارائه یک پیش بینی کامل و همه جانبه از آینده صنعت کشتیرانی کار نشدنی و غیر ممکن است. اما یک چیز را با قاطعیت می‌توانیم بگویم و آن هم اینکه، ضرورت صنعت کشتیرانی برای جابجایی کالاها و اجناس در سراسر جهان استمرار خواهد داشت، همانطور که قرن‌‌‌ها این بار را بر دوش کشیده است. به گزارش باشگاه خبری فراساحل و به نقل از مانا، کشورهای شرکت کننده درهفتاد ودومین نشست کمیته حفاظت محیط زیست دریایی MEPC سازمان بین المللی دریانوردی آیمو IMO، بر سر اتخاذ استراتژی اولیه پنج ساله کاهش انتشارات گازهای گلخانه ای GHG به توافق رسیدند.کاهش GHG از سوی صنعت کشتیرانی برای مقابله با تغییرات آب و هوایی به واقع حیاتی و ضروری است. به منظور جمع آوری اطلاعات بیشتر در مورد این مسئله و مباحث مهم دیگر در صنعت کشتیرانی، گفتگویی با کیتاک لیم دبیر کل سازمان بین المللی دریانوردی انجام داده است. گزیده ای از این گفتگو را در ذیل می‌خوانید‌‌:

"کشتیرانی برتر میراث ما برای آینده بهتر" به عنوان شعار روز جهانی دریانوردی سال ۲۰۱۸ میلادی انتخاب شده است. چه چشم اندازی را برای صنعت کشتیرانی پیش بینی می‌کنید؟

کیتاک لیم‌‌‌‌:  ارائه یک پیش بینی کامل و همه جانبه از آینده صنعت کشتیرانی کار نشدنی و غیر ممکن است. اما یک چیز را با قاطعیت می‌توانیم بگویم و آن هم اینکه، ضرورت صنعت کشتیرانی برای جابجایی کالاها و اجناس در سراسر جهان استمرار خواهد داشت، همانطور که قرن‌‌‌ها این بار را بر دوش کشیده است. طی دهه‌‌‌های اخیر، تجارت دریابرد روند افزایشی چشم گیر و قابل توجه ای را به نمایش گذاشته است،  به طوریکه در سال گذشته شاهد افزایش حجم تجارت دریابرد به ده میلیارد و ۶۰۰ میلیون تن بودیم. بنابراین به اعتقاد بنده، نقش صنعت کشتیرانی به عنوان ستون فقرات بدنه تجارت جهانی ادامه خواهد داشت.

از سوی دیگر همگان به خوبی می‌دانیم که فشار فزاینده ای برای تبدیل صنعت کشتیرانی به صنعت سبزتر و پایدارتر وجود دارد. از این رو صنعت کشتیرانی مستلزم در نظر گرفتن این مسئله است که چگونه می‌تواند از اهداف توسعه پایدار حمایت کند و با تکیه بر این اهداف مسیر رسیدن به نقطه مورد نظر را هموار سازد. به عنوان مثال اتخاذ استراتژی اولیه پنج ساله کاهش انتشارات گازهای گلخانه ای GHG از سوی کمیته سازمان بین المللی دریانوردی آیمو یک چشم انداز روشن و واضح را در راستای کاهش این نوع گازها تعیین می‌کند. در حال حاضر چگونگی سرمایه گذاری در استفاده از سوخت‌‌‌های با کربن پایین مسئله ای است که صنعت کشتیرانی باید آن را در نظر بگیرد. صنعت کشتیرانی با چالش‌‌‌های دیگر مانند روند فزاینده اتوماتیکی شدن، دیجیتالی شدن و حملات سایبری نیز سروکار دارد. من معتقدم، سازمان جهانی دریانوردی محل هم اندیشی جهانی مناسبی باقی خواهد ماند، جائیکه در آن همه مباحث مربوط به صنعت کشتیرانی که در حیطه اختیار و تصمیم گیری آیمو قرار دارد، باید به بحث گذاشته شود. جائیکه چالش‌‌‌ها و فرصت‌‌‌ها شناخته خواهند شد.

به مسئله اتخاذ استراتژی اولیه گازهای گلخانه ای در هفتادودومین جلسه کمیته MEPC آیمو اشاره کردید، به منظور نیل به این هدف، چه اقدامات سختگیرانه باید به اجرا در بیایند؟

استراتژی اولیه آیمو در مورد کاهش انتشارات گازهای گلخانه ایGHG از سوی کشتی‌‌‌ها که در ماه آوریل سال جاری میلادی اتخاذ شد، چشم انداز روشنی را برای کاهش انتشاراتGHG از سوی صنعت کشتیرانی تعیین می‌کند، در قرن جاری متوقف کردن کامل این انتشارات در یک روند تدریجی ، امری ضروری و فوری است که باید در سریع ترین زمان ممکن تحقق یابد. در هفتادودومین جلسه کمیته MEPC آیمو استراتژی اولیه پنج ساله برای کاهش انتشارات GHG به تصویب کشورهای شرکت کننده رسید. استراتژی اولیه آیمو یک چارچوب فعالیت برای سال‌‌‌های آینده را مشخص می‌کند، این چارچوب شامل یک لیست از اقدامات کوتاه مدت- میان مدت و بلند مدت با جدول زمانی ممکن است که برای رسیدن به اهداف ضروری هستند. در مورد اتخاذ و پذیرش این اقدامات بحث و تبادل نظر خواهد شد، اما در این مرحله با قاطعیت نمی‌توان گفت چه اقداماتی اتخاذ خواهند شد.

اقدامات کوتاه مدت ممکن(۲۰۱۸-۲۰۲۳) شامل بهبود بیشتر چارچوب اجباری و الزامی اتخاذ شده برای کارآمدی انرژی کشتی‌‌‌ها از قبیل شاخص طرح کارآمدی انرژی EEDI برای کشتی‌‌‌ها جدید (از سال ۲۰۱۳) و طرح مدیریت کارآمدی انرژی کشتی برای کشتی‌‌‌های موجود SEEMP است. بررسی و تحلیل استفاده از بهینه سازی سرعت به عنوان یک اقدام در لیست اقدامات کوتاه مدت همراه با فعالیت‌‌‌های تحقیق و توسعه R&Dکه سیستم رانش دریایی، سوخت‌‌‌های آلترنتیو با کربن پایین – یا بدون کربن و هم چنین تکنولوژی‌‌‌های ابداعی برای افزایش کارآمدی بیشتر انرژی کشتی‌‌‌ها را مورد خطاب قرار می‌دهد، لحاظ خواهد شد. بنادر همچنین به عنوان سهام داران مهمی در این امر تلقی می‌شوند و می‌توانند مسیر کاهش انتشارات گازهای گلخانه ای GHG از سوی صنعت کشتیرانی را هموار و تسهیل کنند. به عبارت دیگر آن‌‌‌ها از طریق عرضه برق به کشتی و خشکی از سوی منابع تجدید پذیر، ایجاد زیرساختاری برای حمایت از عرضه سوخت‌‌‌های آلترنتیو با کربن پایین - بدون کربن وهم چنین بهینه سازی طرح ریزی زنجیره لجستیکی، نقش مهمی را در نیل به هدف مورد نظر برعهده دارند.

اقدامات میان مدت ممکن (۲۰۲۳-۲۰۳۰) مواردی مانند اجرای برنامه برای جذب موثر سوخت‌‌‌های آلترنتیو با کربن پایین- یا بدون کربن، مکانسیم‌‌‌های جدید و ابداعی کاهش انتشارات، اقدامات بازار محور MBM و هم چنین استمرار و ارتقای بیشتر  همکاری فنی  و فعالیت‌‌‌های ظرفیت سازی را شامل می‌شود. اقدامات بلند مدت ممکن (فراتر از سال ۲۰۳۰) نیز مواردی مانند پیگیری توسعه و فراهم سازی سوخت‌‌‌های بدون کربن- سوخت‌‌‌های بدون فسیل برای داشتن کشتیرانی بدون کربن در نیمه دوم قرن جاری و هم چنین ترغیب و تسهیل اتخاذ کلی مکانیسم‌‌‌های ابداعی و جدید دیگر برای کاهش انتشارات را در برمی گیرد. استراتژی اولیه هم چنین موانع و اقدامات حمایتی شامل ظرفیت سازی، همکاری فنی و توسعه و تحقیق R&D را مشخص می‌کند. گام بعدی تشکیل جلسه کارگروهی در سال جاری میلادی برای توسعه برنامه پیگیری اقدامات استراتژی اولیه و بررسی بیشتر پیرامون چگونگی پیشبرد و پیشرفت در روند کاهش انتشارات گازهای گلخانه ای GHG از سوی کشتی‌‌‌ها خواهد بود. برآیند و نتیجه نشست این گارگروه در جلسه بعدی حفاظت محیط زیست دریایی که در ماه اکتبر سال جاری میلادی برگزار می‌شود، گزارش داده خواهد شد.

چه اقداماتی از سوی آیمو برای مبارزه با دزدی دریایی در دست اقدام است؟

از ابتدای سال ۱۹۸۰ میلادی، دزدی دریایی و سرقت مسلحانه علیه کشتی‌‌‌ها در دستور کار سازمان آیمو قرار گرفته است. در ابتدا تمرکز بر آفریقای غربی، دریای چین جنوبی و تنگه‌‌‌های مالاکا و سنگاپور بود. اما اخیر و از سال ۲۰۰۵ به آن طرف، آیمو بر دزدی دریایی در ساحل سومالی و هم چنین خلیج گینه  متمرکز شده است. عملیات نظامی و غیر نظامی در آب‌‌‌های ساحل سومالی از عوامل مهم و اصلی در جلوگیری از دزدی دریایی بوده است. اینجانب از مشارکت کشور‌‌‌ها از جمله جمهوری اسلامی ایران در فراهم کردن امکانات و دارایی‌‌‌‌‌‌های نیروی دریایی در این منطقه تشکر و سپاسگزاری می‌کنم. در حال حاضر آیمو نقش کمکی و سازنده ای را برای کشور‌‌‌های عضو در راستای توسعه و اجرای اقدامات ملی و منطقه ای مقابله با دزدی دریایی، سرقت مسلحانه علیه کشتی‌‌‌‌‌‌ها و فعالیت‌‌‌‌‌‌های غیرقانونی دریایی دیگر برعهده دارد.  اقداماتی که امنیت دریایی در هر دو منطقه خلیج عدن و آب‌‌‌های اقیانوس هند غربی را افزایش خواهد داد. با حمایت و همکاری از سوی صنعت کشتیرانی، آیمو تعدادی از اقدامات ضد دزدی دریایی و شیوه‌‌‌‌‌‌هایی که به کاهش تاثیر دزدی دریایی در سراسر جهان کمک می‌کند را توسعه داده است. این اقدامات دستورالعمل‌‌‌‌‌‌هایی را برای تیم‌‌‌‌‌‌های امنیتی مسلح  و  بررسی جرم‌‌‌‌‌‌ها در بردارد.

ایران چه نقشی را در تحقق اهداف آیمو بر عهده داشته است؟

به عنوان یکی از کشور‌‌‌های عضو، جمهوری اسلامی ایران مشارکت ارزشمندی را در راستای تحقق اهداف آیمو بر عهده داشته است. نخست با شرکت در جلسات آیمو و مشارکت در مناظره‌‌‌‌‌‌ها و بحث فنی در گردهم آیی‌‌‌‌‌‌ها و هم اندیشی‌‌‌‌‌‌ها مانند جلسات فنی کمیته‌‌‌‌‌‌ها و زیر کمیته‌‌‌‌‌‌ها و هم چنین جلسات و رویداد‌‌‌های دیگر نقش مهمی را ایفا کرده است. مانند دیگر کشور‌‌‌ها، جمهوری اسلامی ایران تعهد خود به عنوان یک عضو فعال در پروژه‌‌‌‌‌‌های ظرفیت سازی را نیز نشان داده است. برای مثال، ایران یکی از شش کشور در حال توسعه ای بود که در فاز نخست برنامه مدیریت آب توازن که از سوی آیمو اجرا شد، مشارکت جدی را به نمایش گذاشت. جمهوری اسلامی ایران میزبان کارگروه‌های ملی و منطقه ای برای آموزش شرکت کنندگان در اجرای اقدامات آیمو بوده است و هم چنین نمایندگان خود را برای شرکت در دوره‌ها و کارگروه‌ها در جاهای دیگر تعیین کرده است.